برنج قهوهای که جزو غلات کامل طبقه‌بندی می‌شود، محصولی است با کربوهیدرات‌های پیچیده‌تر، ویتامین‌ها و املاح بیشتر. شما میتوانید با مصرف یک وعده برنج قهوه ای، ریزمغذی‌های فراوانی از جمله فیبر، پروتئین، ویتامین‌های گروه B، کلسیم، آهن، منیزیم، منگنز، فسفر، پتاسیم و روی را به بدنتان برسانید. تولید این محصول در مقایسه با برنج سفی د، با ضایعات کمتر و درآمدزایی بیشتری برای شالی‌کاران، همراه است. به همین دلیل هم در چند سال اخیر، کشورهایی مانند هند، تایلند و حتی فیلیپین، سعی کرده‌اند تولید و مصرف برنج قهوهای را افزایش دهند. مدتی است این برنج وارد بازار ایران هم شده و طرفدارانی پیدا کرده است.اگرچه برنج قهوه ای یک غذای ساده است ، مشخصات مواد مغذی آن بسیار غنی است. در مقایسه با برنج سفید ، برنج قهوه ای فواید غذایی بیشتری دارد. برنج قهوه ای علی رغم اینکه از نظر کالری و کربوهیدرات مشابه است ، تقریباً در همه رده ها نسبت به برنج سفید برتری دارد.
فواید برنج قهوه ای
ارزش غذایی برنج قهوه ای چیست؟
برنج منبع فسفر است. فسفر بعد از کلسیم دومین ماده معدنی فراوان در بدن است. و نقش حیاتی در ساخت و حفظ سلامت استخوان ها و دندان ها دارد. علاوه بر این در رشو باز سازی بافت ها نقش دارد و به حفظ پی هاش خوب کمک می کند و یکی از اجزای اصلی دیواره ی سلولی است.
روش تولید برنج قهوه ای
چه نوع مینرال هایی در برنج قهوه ای موجود است؟
برنج قهوه ای منبع آهن برای مردان است. مردان و زنان نیازهای مختلفی دارند. هر سلول بدن حاوی آهن است. این ماده معدنی برای انتقال اکسیژن و تشکیل گلبول های قرمز خون لازم است. همچنین در تولید سلول های جدید ، هورمون ها و انتقال دهنده های عصبی (پیام رسان ها در تکانه های عصبی) نقش دارد
این برنج حاوی ویتامین ب3 یا همان نیاسین است که در بسیاری از واکنش های متابولیکی فعالیت دارد و به تولید انرژی از مواد به ویژه از کربوهیدرات ها، چربی ها، پروتءین ها و الکل ها که هضم می کنیم. همچنین در روند رشد و تشکیا طبیعی دی ان ای دخالت دارد.
نحوه ی پخت برنج قهوه ای
این برنج را در هر کمد یا کابینتی می توان نگه داشت و در طی چند ماه باید مصرف کرد در صورتی که مصرف طولانی ندارید می توان در یخچال نگه در ظرف شیشه ای که جریان هوا نداشته باشد نگه داری کنید.
- نکته ی اول اینکه بهتر است آن را از قبل در آب خیس کرد سپس تفت داد.
- نکته ی دوم حتماً قبل از پخت برنج قهوه ای را در آب سرد بشویید ، تا از گرد و غبار و آلودگی های حاصل از فرآیند تولید خلاص شوید. شستشو در پخت و پز خوب نیز تأثیر دارد. اگرچه به اندازه برنج سفید موثر نیست اما از چسبیدن دانه های برنج قهوه ای پس از پخت جلوگیری می کند
- بو دادن بافت آن را تغییر نمی دهد ، اما طعم زیبایی به برنج می دهد. قبل از افزودن آن به آب پخت ، برنج قهوه ای را در مقدار کمی روغن زیتون تفت دهید. بنابراین ، برنج عطر و طعم خود را آزاد می کند و برخی از دانه ها رنگ زرد طلایی زیبایی پیدا می کنند و برنج در نظر چشم زیباتر می شود. البته توجه داشته باشید که تفت دادن یا تفت ندادن اختیاری است. اما اگر یک پلو برنج قهوه ای خورده اید که نمی توانید طعم آن را فراموش کنید ، بدانید که بو داده است.
- نکته ی سوم سرانجام ، پس از اتمام مراحل پخت و پز ، برنج را از اجاق گاز خارج کنید و بگذارید حدود 10 دقیقه با درب بسته بماند. استراحت برنج قبل از سرو باعث می شود تا برنج رطوبت اضافی قابلمه را جذب کند
سوالات متداول درباره برنج قهوه ای
دکتر محمدحسین عزیزی، متخصص صنایع غذایی و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس پاسخ سۆالات رایج در مورد برنج قهوهای را این گونه می‌دهند.
روند تولید برنج قهوهای به چه صورت است؟
برنج قهوهای همان برنجی است که برخی آن را برنج پیش‌پخت شده هم می‌گویند. برای تولید چنین محصولی، زمانی که برنج را در حالت شلتوک (شلتوک به پوسته سلولزی روی دانه‌های برنج گفته می‌شود که پوسته نازک دیگری را هم زیر خود جای داده است) مزرعه برداشت می‌کنند پیش از جدا کردن شلتوک از دانه برنج، آن را با آب داغ یا بخار آب، قدری حرارت می‌دهند. این حرارت‌دهی باعث می‌شود ویتامین‌ها و املاحی که داخل پوسته برنج وجود دارند، به مغز آن منتقل شوند. بعد از طی مرحله حرارت‌دهی برنج‌ها را خشک و سپس پوسته سلولزی آن را جدا می‌کنند. در اثر فرآیند حرارت‌دهی، برنج با پوسته رویی آن، رنگ محصول نهایی به دلیل جذب ویتامین‌ها و املاح و همچنین به دلیل رنگ قرمز مایل به قهوهای که پوسته زیر شلتوک دارد، به سمت قهوهای شدن می‌رود. این در حالی است که برنج سفید، حرارتی نمی‌بیند و پوسته آن در همان مراحل اولیه پس از برداشت هم زدوده و صیقل می‌شود. با این حساب می‌توان گفت که همین فرآیند پیش‌پخت شدن برنج‌های قهوهای باعث بیشتر شدن میزان املاح و ویتامین‌های آنها نسبت به برنج‌های سفید می‌شود.
آیا باید انواع خاصی از برنج برای تولید برنج قهوهای مورد استفاده قرار بگیرند؟
نه. شالی‌کاران و تولیدکنندگانی که قصد تولید برنج قهوهای داشته باشند، می‌توانند از انواع برنج برای این منظور کمک بگیرند. به طور کلی، در برخی کشورها مانند تایلند و هند که برنجشان خیس است، تولید و مصرف برنج قهوهای طرفداران بسیار زیادی دارد.
با توجه به اینکه برنج‌های قهوهای، انواعی از برنج‌های پیش‌پخت شده هستند، آیا زمان و نحوه پخت آنها با برنج‌های سفید متفاوت است؟
نه. فرآیند حرارت‌دهی و تولید برنج قهوهای به گونه‌ای نیست که باعث پختن و نرم شدن دانه‌های نهایی برنج شود. برنج‌های قهوهای هم پس از پوسته‌گیری، خشک شدن و آمدن به بازار باید مانند برنج‌های سفید، پخته و مصرف شوند.
دلیل ایجاد بوی نامناسب در برنج قهوه ای چیست؟
خیلی از افرادی که دوست دارند برنج قهوهای را در برنامه غذایی خود داشته باشند، از بوی نامطبوع این برنج‌ها گله می‌کنند و می‌گویند که نمی‌توانند این بو را تحمل کنند.
دانه‌های برنج دارای دو پوسته بیرونی هستند که پوسته اولی بسیار نازک و پوسته بعدی که همان شلتوک باشد، قدری ضخیم‌تر است. اگر دقت کرده باشید، گاهی دانه‌های برنجی که پوست بسیار نازکی روی آنها پولیش نشده، در میان دانه‌های برنج سفید هم وجود دارند. همان دانه‌هایی که خط‌های قرمز و قهوهای رویشان نقش بسته و برخی از افراد به گمان خراب بودن، آنها را جدا می‌کنند و دور می‌اندازند. اگر شما این خط‌های قرمز و قهوهای را با ناخن خراش دهید، پوسته‌ای از روی دانه‌های برنج کنده می‌شود که این پوسته، در واقع همان سبوس برنج است. میزان چربی، پروتئین، ویتامین‌ها و املاح این پوسته بسیار زیاد است.
از آنجا که میزان چربی و املاح برنج قهوهای بیشتر از برنج سفید است، توصیه می‌شود که آن را برای پیشگیری از تجزیه و فاسد شدن چربی‌هایش، درمکانی خشک‌تر و خنک‌تر نگهداری کنید
حالا زمانی که دانه‌های برنج را برای تولید برنج قهوهای، پیش‌پخت می‌کنند، حجمی از این چربی‌ها، پروتئین‌ها، ویتامین‌ها و املاح به مغز برنج می‌رسند. وقتی که این مواد از سبوس به مغز برنج منتقل می‌شوند، بوی خاصی به آن می‌بخشند که برخی از افراد چنین بویی را نمی‌پسندند. البته چون ما ایرانی‌ها به خوردن برنج قهوهای عادت نداریم، نمی‌توانیم ذائقه خود را به سادگی با آن هماهنگ کنیم وگرنه این بو برای طرفداران این نوع برنج در هند و تایلند، چندان ناخوشایند و نامطبوع هم نیست.
آیا روش نگهداری از برنج قهوه ای با روش نگهداری برنج سفید متفاوت است؟
تا حدی بله. از آنجا که میزان چربی و املاح برنج قهوهای بیشتر از برنج سفید است، توصیه می‌شود که آن را برای پیشگیری از تجزیه و فاسد شدن چربی‌هایش، در مکانی خشک‌تر و خنک‌تر نگهداری کنید.
برخی از افراد می‌گویند که مدت زمان ماندگاری برنج قهوه ای نسبت به برنج‌های سفید، کمتر است. آیا شما این مساله را تأیید می‌کنید؟
بله. چربی‌ها، پروتئین‌ها، املاح و ویتامین‌های بیشتر موجود در برنج‌های قهوهای باعث می‌شود که زمان ماندگاری آنها نسبت به برنج‌های سفید، کمتر بشود. مثلاً اگر بتوان برنج سفید را به مدت یک سال بدون نگرانی از خراب شدن، نگهداری کرد، این رقم برای برنج‌های قهوهای به حدود 6 ماه کاهش می‌یابد.
آیا ظرف خاصی را برای نگهداری از برنج قهوهای پیشنهاد می‌کنید؟
نه. این نوع برنج هم می‌تواند مانند برنج سفید در کیسه‌های پارچه‌ای مخصوص برنج تا پایان مدت زمان ماندگاری‌اش نگهداری شود.
در نهایت اینکه آیا منع مصرفی برای برنج قهوهای وجود دارد؟
خیر. به عبارتی تاکنون مورد خاصی از مصرف برنج قهوهای سالم و استاندارد گزارش نشده که متخصصان بتوانند بر اساس آن با قطعیت کامل اعلام کنند که مصرف این نوع برنج برای گروهی از افراد، ممنوع یا خطرناک است.
- ۰۰/۰۵/۱۲