عادله

ندالم توضیح

عادله

ندالم توضیح

۴ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «خانه باقری ها» ثبت شده است

  • ۰
  • ۰

خانه باقری ها

خانه باقری ها | مجموعه باقری مربوط به اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی است و در گرگان، محله سرچشمه واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۶ مهر ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۲۸۰۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

خانه باقری یکی از بناهای شاخص در بافت تاریخی گرگان است که نمونه‌ای ارزشمند از معماری بومی مسکونی در شهر به‌شمار می‌رود. این بنا در حدفاصل محلات نعلبندان و سرچشمه و در حاشیه جنوبی یکی از معابر اصلی و پرگذر بافت قدیم گرگان واقع است، معبری که بازار نعلبندان را به بنای امامزاده نور و سپس تکیه سرچشمه متصل می‌سازد.

جهت رزرو سوئیت در گرگان

09114481870

خانه باقری ها

در میان خانه‌های تاریخی باقی‌مانده در شهر، خانه باقری یکی از وسیع‌ترین و سالم‌ترین نمونه‌ها است. عرصه این بنا ۱۹۵۰ مترمربع و زیربنای مجموع فضاهای سرپوشیده آن ۱۵۵۵ مترمربع است.

با کمی بررسی در فضاهای باز و بسته و نقش هندسی بنا دو حیاط اندرونی، دو حیاط بیرونی، حیاط‌های هشتی، مطبخ و سرطویله به نظر می‌رسد این مجموعه تاریخی در یک مرحله ساخته نشده و در گذر زمان و در مراح مختلف تاریخی شکل گرفته است.

ویژگی معماری خانه باقری ها

مصالح مختلف به کار رفته در این بنای دوره پهلوی از جمله گچ، شیشه، سنگ، کاه‌گل، خشت، آجر، سفال و چوب به ویژه شاهکار هنرمندان در نماهای چوبی، مجموعه‌ای ارزشمند از معماری بومی را عرضه کرده که چشم بیشتر بینندگان را مبهوت می‌کند.

پس از ثبت بنا در فهرست آثار ملی ایران به سال ۱۳۷۹ و خرید ملک توسط سازمان میراث فرهنگی کشور در اسفند ماه سال ۱۳۸۰ طی همان سال و سال بعد در بخش‌هایی از خانه عملیات مرمتی مختصری صورت گرفت که این عملیات با انجام عملیات مرمت اضطراری در سال‌های ۱۳۸۲ و ۱۳۸۳ ادامه یافت.

عملیات مرمت و احیای این بنا از اردیبهشت سال ۱۳۸۴ آغاز شده‌است و در سال ۱۳۹۰ به دلیل نبود اعتبار مالی و بی توجهی مسئولین شهری و میراث فرهنگی پروژه مرمت این خانه متوقف شد تا اینکه در شهریور ماه 1395 صندوق احیاء و بهره برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی که وظیفه شناخت بناهای تاریخی در سراسر ایران و واگذاری آن‌ها به بخش خصوصی جهت مرمت و بهره‌برداری را بر عهده دارد، این بنای شاخص را به مزایده گذاشت.

تا کنون و در فاز نخست بهره‌برداری نخستین شربت خانه، نخستین عکاسخانه و نخستین فروشگاه صنایع دستی بافت تاریخی گرگان در آن شکل گرفته‌است و تا پایان سال 1397 نخستین هتل بوتیک این بافت نیز در آن شکل خواهد گرفت.

هفت حیاط این خانه به ترتیب " حیاط بزرگ، حیاط شوچره، حیاط حاج محمد رضا، حیاط مطبخ، حیاط مهتاب، حیاط هشتی و حیاط سرطویله نامیده شده اند. هندسه بنا این امکان را ایجاد کرده است که فاز اقامتی بطور کامل از سایر بخش های پذیرایی و خدماتی جدا باشد.

سفر در خانه باقری ها

اگر در شهر زیبای گرگان ساکن هستید و می خواهید به یک جای دنج بروید و یک عصر زیبا و دلنشین داشته باشید بهترین مکان برای گپ و گفت و فرار از مکان های شلوغ و تکراری خانه باقری ها می باشد.

این خانه به طوری زیبا و آرام می باشد که وقتی پا به درون آن می گذاری انگار در گذر زمان سفر می کنی و در قرن های گذشته پیش می روی. استکان های کمر باریک و منوی دوست داشتنی و ساده اش تو را بیشتر شیفته این مکان زیبا می کند.

خانه باقری ها خانه ای که شما را به اصالت گرگان و غذای سنتی اش دعوت می کند و هر چای خوش طعمی که در استکان های کمر باریک ریخته می شود با سوغات گرگان نوش جان می کنید.

این خانه با دالان‌ها و غرفه‌های فروشی که شامل انواع و اقسام دست‌سازه‌هاست مکانی کامل و در عین حال پر آرامش را برای استراحت تدارک دیده است.

یکی از غرفه‌های سرای باقری ها را کافه‌ای متناسب با حال و هوای آن تشکیل می‌دهد که بخش بزرگی از منویش را نوشیدنی‌ها و وعده‌های غذایی اصیل ایرانی تشکیل می‌دهد اعم از چای، گل‌گاوزبان، کشک ‌بادمجان، میرزا قاسمی، املت و….

در کنار غذاهای این کافه نان قلاچ، نان اصیل گرگانی سرو می‌شود و در کنار هر نوشیدنی نان خرمایی و پادرازی و سرقربیلی، که شیرینی‌های سوغات گرگان هستند به چشم می‌خورد.

یک غرفه زیبای عکاسی در این مکان در نظر گرفته شده است که تمامی عکس های ساکنان خانه و تصاویری از گرگان قدیم می باشد و شما می توانید در ساعاتی از روز که عکاسان خوش ذوق در آنجا حضور دارند به خانه باقری ها سری بزیند و با لباس های سنتی عکس بگیرید و در زمان سفری کوتاه داشته باشید و این لحظات زیبا را ثبت کنید.

تاریخچه خانه باقری ها

از حاج محمدرضا با سه ازدواج دو پسر و نه دختر، از حاج محمدرحیم با سه ازدواج چهار دختر و شش پسر، از حاج محمدحسین با یک ازدواج دو پسر و یک دختر، از سال ۱۲۴۶ در بزرگ‌ترین خانه تاریخی شمال کشور به‌دنیا آمدند. عرصه این بنا ۱۹۵۰ مترمربع و زیربنای مجموع فضاهای سرپوشیده آن ۱۵۵۵ مترمربع بوده و شامل ۷ حیاط است که عبارتند از: دو حیاط اندرونی، دو حیاط بیرونی، حیاط هشتی، حیاط مطبخ و حیاط سرطویله که در مجموع به ۴  طریق این خانه را به بیرون مرتبط می‌کند.

در آن زمان رسم بر ازدواج های فامیلی بود و همین امر باعث گسترش خانه باقری ها شد و فقط چند ازدواج با خانواده های تقوی , فلسفی و ... صورت گرفت و دختران و پسران آنها از خانه خارج شدند.

بدین ترتیب نخستین بافت تاریخی ثبت شده کشور به جا مانده از خانواده‌ای اصیل، ثروتمند و گسترده است که رسم مهمان‌نوازی و گشاده‌رویی را از مهم‌ترین خصلت‌های آنان ذکر کرده‌اند. همچنین این خاندان همیشه به درهای گشوده و سفره‌های رنگارنگش مشهور بوده است.

محمدرضا باقری صاحب بازار بزرگ نعلبدان بوده و به دلیل نفوذ اقتصادی بالا، مشارکت جدی در مسایل اجتماعی، سیاسی زمان خود داشته است.

سازنده اصلی این خانه حاج محمدرضا باقری و صاحب سه دنگ از این خانه است که به همراه دو برادر کوچک‌ترش حاج محمدحسین و حاج محمدرحیم باقری و همسران و فرزندانشان در این خانه زندگی می‌کردند.

  • عادله عادلی
  • ۰
  • ۰

بازار نعبلندان شور جریان زندگی | بازار قدیمی گرگان یا بازار نعلبندان در بافت قدیمی گرگان، حد فاصل چهار راه میدان تا سه راه میرکریم و میدان قیصریه قرار دارد. بد نیست بدانید که اکثر مکانهای دیدنی و تاریخی گرگان در محوطه این بازار قرار دارند. در بافت قدیم گرگان، ابنیهٔ تاریخى - مذهبى، آب‌‌انبارها، کاروانسراها و تیمچه نیز وجود دارد.

مسجد جامع شهر گرگان هم که درواقع قدیمی­‌ترین مسجد شهر است در مجاورت بازار نعلبندان قرار گرفته است.

بازار نعبلندان شور جریان زندگی

این بازار به طور تقریبی دارای ۱۵۰ حجره یا مغازه است که کسبه آن به فروش میوه، سبزیجات، ادویه، مرغ و ماهی، نان و شیرینی­های محلی، برنج، انواع ترشیجات و… مشغول هستند. البته، گوشه و کنار بازار هنوز هم گاری­هایی به چشم می‌خورند که معمولا ماهی یا آب نارنج و آب غوره می‌فروشند. زنانی هم هستند که نان‌­های دستپخت خودشان یا دستبافته‌­هایشان را به بازار آورده‌­اند و در گوشه و کنار  بازار نشسته‌­اند و مشغول به فروش هستند.

بازار نعلبندان هنوز به‌عنوان یکی از بازارهای فعال محلی این شهر جنب و جوش گسترده‌ای دارد. بعد از میدان شهرداری گرگان، راسته باریکی وجود دارد که با چرخش‌ها و پیچ‌های متنوع، مجموعه یک بازار محلی را شکل می‌دهد. بازار نعلبندان از گذشته‌ها تاکنون قلب تپنده شهر استرآباد به شمار می‌رفته است و قدمت آن به قرن چهارم هجری می‌رسد.

این بازار یکى از مراکز مهم عرضه انواع محصولات بومى و غیربومى است و محصولات صنایع‌ دستى آن، به ویژه دستبافت‌هاى ترکمنى بسیار محبوب و مشهور هستند. در حال حاضر، این بازار محصولات متنوعی را از مواد خوراکی تا پوشاک را در برمی‌گیرد و هر روزه اهالی شهر بیشتر مایحتاج روزانه خود را از آن خریداری می‌کنند. تره‌بارها و میوه‌فروشی‌ها هر روز سبزی‌ها و میوه‌های تازه را عرضه می‌کنند و در این میان بازار ماهی‌فروش‌ها نیز بسیار شلوغ و پویا است. این بازار به‌ویژه در روزهای نوروز رونق ویژه‌ای پیدا می‌کند و بسیاری از مردم گرگان و حتی شهرهای اطراف، آجیل سفره عید خود را از آنجا تهیه می‌کنند.

آشنایی با بازار نعلبندان

یکی از ویژگی‌های بازارهای محلی حضور انواع خوراکی‌های خانگی است. از فروش انواع نان‌ها و شیرینی‌های محلی که از روستاهای اطراف آورده می‌شوند، مثلا از روستای زیارت که نان‌های پخته شده در تنور را برای فروش می‌آورند گرفته، تا انواع ترشی‌ها که معمولا زنان آن‌ها را عرضه می‌کنند. صنایع دستی نیز مانند لباس‌های محلی و پارچه‌های دستباف و حتی اجناس دستبافت ترکمنی در این بازار عرضه می‌شوند. از آنجا که این استان از بیشترین تنوع فرهنگی و قومی برخوردار است، تنوع صنایع‌دستی و خوراکی‌های عرضه شده در این بازار نیز کاملا به چشم می‌آید.

تاریخچه بازار نعلبندان

این بازار در روزگاران گذشته از جمله مراکز مهم داد و ستد کالا، توزیع و نشر افکار و عقاید فرهنگی، اجتماعی بوده است و بر اثر گذشت زمان و عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تحول یافته و شکل و بافت قدیمی و تاریخی خود را از دست داده است. چند کاروانسرای مهم و معروف مانند کاروانسرای حاج محمد تقی خان هزار جریبی نیز در این بازار در محدوده دروازه مازندران و امامزاده عبدالله فعلی در این بازار وجود داشت.

راسته‌های مختلف بازار قدیم گرگان در طول سالیان از بین رفته است و اکنون بقایایی از برخی راسته‌ها وجود دارد. برخی از راسته‌های بازار قدیمی گرگان همانند بازار  یزد و کاشان سرپوشیده بود‌ه‌اند. بخشی از محدوده بازار روز فعلی تا سقاخانه حضرت عباس (ع)، راسته‌های مختلف بازار قدیم گرگان بوده‌اند که بیشتر آن‌ها از بین رفته  و اکنون غیر از راسته چلنگران و آهنگران، راسته‌ای دیگر مشاهده نمی‌شود.

وجه تمایز بازار نعبلندان چیست؟

این بازار محلی برخلاف دیگر بازارهای قدیمی ایران، سرپوشیده نیست، راسته پیچ در پیچی را شامل می‌شود که در دو طرف آن دکان‌ها صف کشیده و با سقف‌های شیروانی خود یادآور باران‌های همیشگی شمال هستند. وجه‌تمایز بازار قدیم گرگان با سایر بازارهای سنتی کشور را می توان سرباز بودن آن بیان کرد و شاید علت این امر نوع خاص معماری یا شرایط اقلیمی آن زمان بوده است.

در گذشته در راسته بزازان فضای بزرگی برای نعل زدن به اسب‌ها بوده است و کاروان‌های مختلفی که از این مسیر می‌گذشتند، اسبان خود را در آنجا نعل می‌زدند و از آن جهت به این میدان، نعلبندان گفته‌اند.

پیشنهاد می کنیم زمانیکه وارد شهر زیبای گرگان شدید حتما اگر قصد خرید هم ندارید سری با بازار نعلبندان بزنید که خود مانند یک سفر بزرگ محسوب می شود. در این بازار هیایوی زیادی وجود دارد و شما م یتوانید با تمام حس های پنجگانه خود در ای راسته گردش کنید و با جریان زندیگی مردم محلی این منطقه آشنا شوید.

به طور کلی گلستان دو بازار بزرگ محلی و قدیمی دارد یکی بازار نعلبندان و دیگر بازار روس در شهر گنبد می باشد.با اینکه این دو بازار در فاصله زیادی از یکدیگر قرار دارند اما نبض بازار شهر را در دست خود گرفته اند.

معماری بازار نعلبندان

بازار به شکلی معماری شده است که شامل راسته­‌های مختلفی است و این راسته‌­ها در میدان اصلی بازار به یکدیگر می­‌رسند. در زمان قدیم نهر آبی هم وجود داشته است که از وسط میدان عبور می­‌کرده است. در گذشته، هر راسته از این بازار متعلق به صنفی بود، صنف نجاران، دباغان، زرگران، بزازان، کفش­دوزان و… .

جهت رزرو سوئیت د رگرگان

09114481870

 

  • عادله عادلی
  • ۰
  • ۰

جاذبه های گردشگری در گرگان | اجاره سوئیت در گرگان :یکی از معروف ترین استان های شمالی گلستان است و مرکز زیبای آن گرگان می باشد. هرچند که در گرگان دریا وجود ندارد اکا جنگل های بکر و دست نخورده اش بسیار زیبا و خیره کننده می باشد که چشم هر گردشگری را به خود خیره می کند. جاهای دیدنی گرگان بسیار زیاد است از جنگل ناهارخوران که معروف ترین پارک جنگلی آن می باشد بگیرید تا آبشار ها و چشمه ها و جنگل های بکر و دست نخورده.

اگر قصد سفر به گرگان را دارید برای اجاره سوئیت در گرگان به سایت گلستانی ها مراجعه کنید تا بهترین واحدهای اقامتی را د راختیار شما قرار دهیم.

جهت رزرو سوئیت در گلستان با تیم گلستانی ها تماس بگیرید

09114481870

ناهارخوران ار معروف ترین پارک های ایران

یکی از بهترین مناطق ددنی گلستان شهر زیبای گرگان منطقه جنگلی ناهارخوران می باشد.این منطقه تفریحی در 4 کیلومتری جنوب شهر گرگان قرار دارد که درختان آن سر به فلک کشیده و همچنین پارک تفریحی دارد و چشم انداز بسیار زیبایی را به خود گرفته است. به واسطه همین امکانات زیبا گردشگران بسیاری را به خود جذب کرده است.

جاذبه های گردشگری در گرگان

جنگل النگدره خوش گذرانی در طبیعت بکر

این جنگل یکی از بهترین مناطق تفریحی گرگان است که در جاده بلوار ناهارخوران قرار گرفته است .در اطراف این جنگل سه چشمه وجود دارد که باعث شده چشم اندازی زیبا به خود بگیرد. پوشش گیاهی جنگل النگدره توسکا , افرا , بلوط , شیردار می باشد.امکانات این جنگل برق رسانی , جاده آسفالته , نمازخانه , زمین ورزش و پارک کودک می باشد.


سردانسر دشت بکر گرگان

سردانسر که از  میان روستای زیارت عبور می کنیم  و به سمت نخود چشمه و بعد از آن به سمت چکل پیرزن حرکت می کنیم.

جاذبه های گردشگری در گرگان

توسکستان راهی به سوی بهشت گرگان

این جنگل بسیار زیبا در 40 کیلومتری جنوب شرقی گرگان واقع شده است .در بالاترین نقطعه این جنگل منطقه جهان نما قرار دارد که از جاده های پرپیچ و خم عبور می کنیم و به آنجا می رسیم.در فصل زمستان مکان خوبی برای برف بازی است و بخاطر هوای بسیار سرد مکان مناسیبی برای زندگی طولانی نمی باشد و اما تابستان بسیار دلنشین وکمی سرد است.


روستای توشن آرامش در کنار جنگل و دریاچه

این روستا واقع در 5 کیلومتری جنوب شهر گرگان هست .در این روستا دریاچه ایی وجود دارد که دارای ماهیان مختلف است در فصول مختلف سال کاربری ماهیگیری دارد.

جاذبه های گردشگری در گرگان

روستای زیارت؛ روستای محبوب گرگان

جاذبه های گردشگری گرگان یکی دو تا نیست و اگر دلتان بخواهد گرگان را حسابی بگردید و بهتان خوش بگذرد باید برایش وقت هم بگذارید. یکی از قشنگ‌ترین جاهای دیدنی گرگان که بعد از ناهارخوران می‌توانید بروید روستای زیارت است. چرا اسمش زیارت است؟ به خاطر وجود زیارتگاهی که آن را متعلق به بوداییان می‌دانند. شمال روستای زیارت جنگل ناهارخوران است و جنوبش آبشار زیارت و جنگل هایی با درختان سر به فلک کشیده. به دلیل خوش آب و هوا بودن زیارت و وجود چشمه آب گرم روستا که خاصیت درمانی دارد، یکی از پر مسافرترین روستاهای شمال  نام گرفته، اگرچه این استقبال زیاد به ضرر زیارت تمام شده و در چند سال گذشته موج ویلاسازان به سمتش هجوم برده اند.

بازار نعلبندان؛ از میوه‌های تازه تا ظرف‌های مسی

یکی دیگر از جاذبه های گردشگری گرگان، بازار نعلبندان است. قدیم ها در بازار نعلبندان که زمانی بزرگترین بازار شمال کشور بود، جنس ها را عمده می‌فروختند اما امروز همه احتیاجات روزمره را میتوان از آن برآورده کرد. راه رفتن در بین راسته های بازار نعلبندان که از سبزی و میوه و ماهی گرفته تا پارچه و ظرف های مسی دارد، بسیار لذت بخش است. بازار نعلبندان در مرکز شهر و حد فاصل چهار راه میدان تا سه راه میرکریم و میدان قیصریه قرار دارد.

جاذبه های گردشگری در گرگان

مسجد جامع گرگان

مسجد جامع گرگان از بناهای دوره سلجوقی است که در بازار نعلبندان گرگان قرار دارد و به‌وسیله معماران ترکمن ساخته شده است. این مسجد از یک حیاط مرکزی به شکل چهار ایوانی و چهار شبستان تشکیل شده است که از تزیینات معماری خاص آن دوره نیز استفاده شده است. ترکیبی از آجر و کاشی، کاشی هفت‌رنگ و مناره آجری با خط‌های کوفی مربوط به عصر سلجوقی از تزئینات معماری هستند که در احداث مسجد جامع گرگان استفاده شده است.

بنای اصلی این مسجد به ویژه مناره قدیمی آن متعلق به دوره سلجوقیان است. این مسجد دارای یک حیاط مرکزی به فرم چهار ایوانی و چهار شبستان است و تزیینات معماری خاص آن متعلق به بازسازیهای دوران بعد میباشد.

عده ای معتقدند چون محراب مسجد به سوی شرق است احتمالا این مسجد برای مسلمانان سنی مذهب بنا گردیده است.

جاذبه های گردشگری در گرگان

آبشار شصت کلاه

این آبشار بین گرگان و شصت کلا می باشد.این آبشار در انتهای جنگل شصت کلا قرار گرفته است .رودخانه بسیار زیبایی در این جنگل جریان دارد که آبشارهایی چون باران کوه و شصت کلا را بوجود آورده است.

  • عادله عادلی
  • ۰
  • ۰

مسجد جامع گرگان

مسجد جامع گرگان بیشتر گردشگران در شهری مثل گرگان به دنبال جاذبه های طبیعی اند؛ دریا، جنگل، آبشار و طبیعتی سرسبز که دست به دست هم یکی از زیباترین شهرهای ایران را شکل داده اند اما در کنار آثار طبیعی، این شهر جاذبه های تاریخی زیادی هم در خود جای داده است. یکی از برجسته ترین آثار تاریخی گرگان، مسجد جامع این شهر است، مسجدی کهن با معماری جذاب که از مهمترین آثار مذهبی این شهر به شمار می رود و در لیست آثار ملی ایران هم به ثبت رسیده است.

مسجد جامع گرگان

مسجد جامع گرگان از بناهای دوره سلجوقی است که در بازار نعلبندان گرگان قرار دارد و به‌وسیله معماران ترکمن ساخته شده است. این مسجد از یک حیاط مرکزی به شکل چهار ایوانی و چهار شبستان تشکیل شده است که از تزیینات معماری خاص آن دوره نیز استفاده شده است. ترکیبی از آجر و کاشی، کاشی هفت‌رنگ و مناره آجری با خط‌های کوفی مربوط به عصر سلجوقی از تزئینات معماری هستند که در احداث مسجد جامع گرگان استفاده شده است.

بنای اصلی این مسجد به ویژه مناره قدیمی آن متعلق به دوره سلجوقیان است. این مسجد دارای یک حیاط مرکزی به فرم چهار ایوانی و چهار شبستان است و تزیینات معماری خاص آن متعلق به بازسازیهای دوران بعد میباشد.

عده ای معتقدند چون محراب مسجد به سوی شرق است احتمالا این مسجد برای مسلمانان سنی مذهب بنا گردیده است.

جهت رزرو سوئیت د رگرگان و زیارت با ما تماس بگیرید

09114481870

نزدیکترین جاذبه های گردشگری به مسجد جامع گرگان

مجموعه کاخ آقا محمد خان قاجار ، امامزاده نور، بازار نعلبندان گرگان

معماری مسجد جامع گرگان

این که این مسجد تا به امروز پا برجا مانده به خاطر مرمت هایی است که بارها و بارها در دوره های مختلف تاریخی روی آن انجام شده است، چیزی که دست نوشته های ایوان غربی هم به خوبی آن را تایید می کنند. در این مسجد کاشی های هفت رنگ به همراه مناره آجری که روی آن ها با خط کوفی نوشته شده دست به دست هم داده اند تا یکی از زیباترین آثار تاریخی گرگان را شکل دهند. 

بدون شک یکی از جذاب ترین قسمت های این مسجد ۴ شبستان آن است که با تماشای تزئینات به کار رفته در آن ها هنر ناب معماری آن دوره در مقابل چشمانتان به نمایش در می آید. با رفتن به شبستان غربی نوشته های تاریخی زیادی می بینید که هر کدام از آن ها تاریخچه مسجد و یا دستورات حاکمان وقت را بیان می کنند. قدیمی ترین سنگ نوشته ای که بر روی دیوار این ایوان قرار دارد به دوران قبل از صفویه برمی گردد. کافیست نگاهی به سنگ نوشته های دیوارهای غربی بیندازید تا غرق در معنویت و عرفان مسجد شوید.

تاریخچه مسجد جامع گرگان

این مسجد ۱۲۰۰ ساله بر روی مناره های خود کتیبه هایی دارد که به خط کوفی نوشته شده اند برای همین است که این مناره از برجسته ترین ویژگی این مسجد جامع به شمار می رود. مساجدی که در شمال ایران ساخته می شوند با توجه به رطوبت هوا، گلدسته های بلند و مناره های کوتاه دارند؛ مناره های بیشتر شهرهای شمالی با این روش ساخته می شوند و تفاوت های جزئی با هم دارند.

در اطراف این مسجد جامع در گذشته قبرستانی بزرگ وجود داشت که امروز بیشتر بخش های آن از بین رفته و فقط در حاشیه ی غربی و جنوبی مسجد قسمت کوچکی از آن به جای مانده است. این طور که معلوم است معماران ترکمنی این مسجد را ساخته اند اما اینکه مسجد به دستور چه کسی ساخته شده مشخص نیست. با نگاهی به کتاب تاریخ پنج هزار ساله گرگان و استرآباد به راحتی می شود فهمید که این مسجد به دست معماران ترکمن ساخته شده و ترکمن ها در تاریخ گرگان چه نقش پر رنگی داشته اند.

مشخصات مناره مسجد جامع گرگان

مناره مسجد جامع گرگان، از سطح زمین تا قسمت اتاقک ماذنه، دارای ارتفاع ‎ ۱۰متر و پهنای بخش بالایی مناره ‎ ۵۶۰سانتی‌متر است. همچنین ۴۷ پله راه ارتباطی اتاقک ماذنه است که به‌طور مارپیچ اطراف مناره قرار دارد.

حیاط مسجد شکل چهار ایوانی و مساحت ۱۰۰۰ مترمربع را دارد. سنگ فرمان‌هایی در ایوان غربی مسجد نصب شده که تعدادی از آن‌ها دستورهای حاکمان و پادشاهان زمان در رابطه با استرآباد است.

کهن‌ترین آن‌ها به جهان‌شاه آق قویونلو سال ۸۲۶ هجری قمری و آخرین تاریخ فرمان ۱۲۱۹ هجری قمری تعلق دارد. سنگی متعلق به دوران ابوالمظفر جهان‌شاه یکی دیگر از این کتیبه‌ها است و بر سنگ دیگر لقب‌های حاکم آن زمان ابوالغازی القاهر بهادر به سال ۹۶۲ هجری قمری کنده‌کاری شده است.

ویژگی منبر مسجد جامع گرگان

منبری قدیمی و تاریخی دارای هشت پلکان و از جنس چوب و از نوع قالب و گره در این مسجد موجود است و به‌صورت منبت‌کاری با نقش‌های گل و بوته آراسته شده است. در دوازده قالب هشت ضلعی اسامی دوازده امام و علاوه بر آن نقش‌های اسلیمی بر بدنه طرف چپ این منبر چوبی نقش بسته است. این منبر در ایوان غربی محافظت می‌شود. خسارات و صدمه‌های زیادی به بدنه سمت راست چوب به‌خاطر مجاورت بدنه با دیوار و در اثر رطوبت و گذشت زمان وارد شده است.

به‌طور کلی منبر پوسیدگی‌ها و شکستگی زیادی را دیده است و اکنون در یک محفظه شیشه‌ای محافظت می‌شود. این منبر به تعمیر و نگهداری اصولی و علمی بیشتر نیاز دارد. سه کتیبه از زمان‌های تیموری و افشاری در منبر وجود دارد که به خط ثلث، نسخ و نستعلیق نوشته شده است.

  • عادله عادلی